اداره کل دامپزشکی استان یزد

تزریقات و واکسیناسیون. آقای ... (صاحب گاوداری) با کمک کارگرها، گاوها را در گوشه‌ای از سالن تجمع کردند و در حال واکسن زدن هستند.
بهتر است بگوییم آن‌ها واکسن تزریق نمی‌کنند، در حقیقت واکسن را دور می‌ریزند. برای تزریقات اولین کاری که باید انجام دهیم، مقید کردن گاو است. تا زمانی که گاو به‌خوبی مقید نشود و تحت اختیار فرد واکسیناتور قرار نگیرد، تزریقات و یا واکسیناسیون فایده‌ای ندارد.
گاو باید کاملاً تحت کنترل شما باشد تا تزریقات به طور صحیح انجام شود. اگر گاو ثابت و مقید نشده باشد، تزریقات به شکل صحیح انجام نمی‌گیرد. اینکه ایشان به کمک کارگرها، گاوها را در یک گوشه‌ای از سالن جمع کرده و به‌اصطلاح خودشان واکسیناسیون انجام می‌دهند، نه واکسیناسیون درست انجام می‌شود و نه واکسن اثر می‌کند.
یکی از کارگرها می‌گوید خورد، دامدار می‌گوید نخورد!!! این نوع تزریقات و واکسیناسیون در گاوداری اشتباه و بی‌فایده است.
برای تزریقات و واکسیناسیون گاو باید کاملاً مقید باشد. از همه مهم‌تر رعایت اصل اول کار و یا رعایت اصل ایمنی است. ممکن است یکی از گاوها حرکت ناگهانی کند و خدای‌نکرده ضربه ای به واکسیناتور بزند، متأسفانه از این حوادث بسیار اتفاق افتاده است.
ما به همه همکارانمان توصیه می‌کنیم، اگر دامدار گاوهای خود را مقید نکرد، اصلاً واکسن و یا تزریقات را انجام ندهند، چون واقعاً کار بیهوده‌ای را انجام می‌دهند. اگر به یک دامداری رفتید و دامدار محل مناسبی برای مقید کردن و تزریقات نداشت، بدانید که این دامدار مدیریت خوبی ندارد.
بعد از مقید کردن، روش تزریق بسیار مهم است. اگر قرار است دارویی داخل رگ تزریق شود (IV)، بهترین رگ برای گاو ورید وداج (رگِ گردن) است. لذا لازم است گاو به‌طور کامل مقید شود تا سرسوزن از رگ خارج نشده و دارو زیرپوست تزریق نشود.
سعی کنید داروهایی که امکان تزریق آن‌ها را در رگ وجود دارد، حتماً داخل رگ تزریق کنید. چون هم سریع‌تر اثر می‌کند و هم در جذب دارو مشکلی پیش نمی‌آید.
برای تزریقات عضلانی(IM)، عضله گردن و عضله پشت ران مناسب‌ترین عضله برای تزریقات است. سعی کنید برای گاوهای لاغر و یا گوساله‌ها، از عضلات کپل یا عضلات سرینی برای تزریقات استفاده نشود (بخصوص در گوساله‌ها و گاوهای لاغر)، چون احتمال فلجی آن‌ها وجود دارد.
در بعضی موارد تزریقات عضلانی در گاو، همراه با ایجاد تورم و عفونت بوده است. برای تزریقات زیرپوست(SC)، ترجیحاً از ناحیه گردن و یا دنده‌ها استفاده کنید. انتخاب سرسوزن (انتخاب طول و ضخامت سرسوزن) نیز خیلی مهم است.
بهترین سرسوزن برای تزریقات گاو سرسوزن شماره 18 است. اگر سرسوزن از شماره 18 باریک‌تر و یا شماره 16 ضخیم‌تر باشد، برای انجام تزریقات به گاو مناسب نیست. در ضمن بیشترین میزان دارویی که می‌توانیم در یک محل به‌صورت عضلانی تزریق می‌کنیم، 20 سی‌سی است.
اگر لازم است حجم بیشتری تزریق شود، باید آن‌ را در چند نقطه تزریق کنید. افراد واکسیناتور و تزریقاتچی سعی کنند چند بار در حضور یک دامپزشک تزریقات را انجام دهند تا اگر اشکالی در کار آن‌ها وجود دارد، تذکر داده شده و مشکل بر طرف گردد. برای انجام تزریقات محل تزریق را ابتدا ضدعفونی (ترجیحا با بتادین) نموده و برای هر تزریق از سرسوزن جداگانه استفاده نمایید.